HISTORIA

Żyjemy w gorących czasach, osobliwych okolicznościach przyrody nad unikalną rzeką. O czasach pisać nie warto, bo szybko się zmieniają. A  zaś pozostałe - to nieprzebrane i niezbadane zasoby. Jak je przedstawić ?  Zacznijmy od tego, że to co  pokazujemy na mapie jest historią sięgającą niewiele ponad 200 lat.  I może co najwyżej być zachętą do odkrywania historii.

Gdyby ktoś nabrał ochoty poznać nieco minione czasy, to na początek, nie ruszając się od komputera,  polecamy:

·         Niezwykły Wawer przewodnik turystyczny

·         5 części pt. Subiektywny Spacerownik obejmujący mapki wraz z objaśnieniami ciekawych miejsc we wszystkich osiedlach  wawerskich. Opracowanie zbiorowe Anin iMarysin Wawerski, Falenica, Aleksandrów, Miedzeszyn, Międzylesie, Sadul, Wawer, Radość, Zerzeń, Las, Nadwiśle, Urzecze

A w bibliotekach wawerskich znajdziecie Państwo dużo publikacji

Przy tworzeniu mapy korzystaliśmy z niżej podanych lektur:

 A.Ciećwierz, I.Derlatka, D.M.Kozielska, K.Oktabiński   150 lat Gminy Wawer     

 P.Ajdacki A.Ciećwierz Wawer Inwentaryzacja zasobów

J. Czerniawski  Wawer korzenie i współczesność

J. Dobrzyńska   Falenica moja miłośc po raz drugi.

J.Kasprzycki J S. Majewski   Korzenie miasta t. VI

A. Lech. W Radości przy stacji 

H. Wierzchowski  Las rolnicze osiedle Warszaw

H. Wierzchowski   Anin i Wawer  

H. Wierzchowski   Z dziejów Miedzylesia

B. Wizimirska   Falenica w wielku odsłonach  

B.Wizimirska   Jubileusz 75 lecia parafii NSPJ w Falenicy 1934-2009

            To co dalej piszemy, to próba spojrzenia na Wawer z innej perspektywy. Osobliwością naszej okolicy jest to, że jest położona w starorzeczu Wisły a Wawer jest cząstką tego ekosystemu. Leży w dolinie między rzeką a ciągnącą się od wschodu piaszczysta skarpą i zwartą linią lasów. Nasza dzielnica jest częścią regionu etnograficznego zwanego Urzeczem, a gwarowo Łurzycem. Urzecze rozciąga się po obydwu stronach Wisły od południowych rubieży Warszawy aż po Pilicę i Wilgę.

            Wisła w przeszłości łączyła żyjących nad jej brzegami ludzi, bo stanowiła prosty i niezawodny środek transportu, sprzyjała rozwojowi kontaktów międzyludzkich handlowych i matrymonialnych. Transport towarów rzeką w kierunku Warszawy sprzyjał dynamicznemu rozwojowi gospodarczemu. Oczywistym się stało, że poszukiwano sposobów na zwiększenie wydajności poprzez wdrażanie nowatorskich metod upraw. Te przynieśli ze sobą osadnicy z Fryzji, Kujaw i Pomorza – zwani olędrami. Badacze i naukowcy wnikliwie analizowali też migracje ludności w regionie. Wyróżniające się kierunki to: przybysze z obszaru górnej Wisły, którzy dotarli tu jako flisacy-oryle, rdzenni mieszkańcy Mazowsza zwani Mazurami i wspomniani wcześniej olędrzy.

            Do niedawna badanie migracji opierało się na  wertowaniu zapisów, ksiąg i legend. Dzięki rozwojowi nowoczesnych technologii badacze dostali nowe narzędzie. Genealogia genetyczna to obecnie najskuteczniejsza metoda rozpoznawania kierunków migracji, powiązań między rodzinami  i ustalaniem narodowości. Genetyka udowadnia, że wszyscy mamy wspólnego praojca i pramatkę. W przypadku mężczyzn znacznikiem jest chromosom Y, który jest dziedziczony tylko w linii męskiej i praktycznie niezmienny. Ale co jakiś czas pojawiają się na nim drobne mutacje (to naturalny znany w całej przyrodzie czynnik ewolucyjny). Powstaje nowa gałązka,  którą można umieścić na osi czasu. Zmodyfikowany chromosom Y dziedziczony jest przez kolejne pokolenia aż do pojawienia się  kolejnej mutacji. Jeśli zatem przebadamy i przeanalizujemy  pewną populację ludzi, to wśród nich odkryjemy bliższe i dalsze pokrewieństwa oraz przynależność do grupy etnicznej.

Więcej na stronie Urzecze.pl.

            A dlaczego Wisła jest unikalną rzeką?  Przed wieloma milionami lat, obszar, na którym dziś mieszkamy, było morzem pokrywającym obszar nizin środkowoeuropejskich. W ciepłych wodach rozwijało się bujnie życie. Zamierające organizmy, zwłaszcza organizmy planktonowe, opadając na dno tworzyły kilkudziesięciometrowej grubości wapienne skały osadowe widoczne dziś na zboczach przełomowego odcinka doliny Wisły, m.in. w rejonie Kazimierza Dolnego. W tym okresie nie było mowy o żadnej Wiśle.

            Historia Ziemi to jednocześnie historia klimatu. Dziś na powierzchni Ziemi widać przede wszystkim ślady najmłodszych przekształceń – te starsze są ukryte w wielu warstwach pod spodem. W rejonie Warszawy nie widać na powierzchni utworów kredowych. Współczesna dolina Wisły w rejonie Warszawy odsłania przede wszystkim skały złożone ze żwirów, piasków i iłów. Powstały one w czasie ostatnich transgresji lądolodu. Lądolód uniemożliwiał spływ wód z południa i na przedpolu czoła lodowca zaczęły gromadzić się wody. Nie mogąc znaleźć ujścia utworzyły rozległe jezioro zastoiskowe. Z czasem, gdy granica  czoła lądolodu zaczęła odsuwać się na północ, wody zastoiskowe zaczęły sukcesywnie spływać niżej. W jeziorze pojawił się nurt – tak narodziła się Wisła. Było to zaledwie kilkanaście tysięcy lat temu...

            Wisła, to ostatnia z wielkich rzek Europy,  która zachowała się w tak naturalnym stanie. Ma charakter rzeki roztokowej czyli płynącej wieloma nurtami w jednym korycie. Stąd liczne piaszczyste wyspy będące ostoją ptaków, ruchome  piaszczyste ławice  i brzegi porośnięte urozmaiconą roślinnością zwłaszcza łęgową. Dolina Wisły jest jednym  z ogólnoeuropejskich korytarzy ekologicznych.

            W dobie podporządkowywania sobie przyrody, wszelakich uregulowań administracyjnych i inżynierskich  pozostawienie Wisły w stanie naturalnym to niesłychane przeoczenie człowieka w porządkowaniu przyrody – to „przeoczenie” jest jedną z największych wartości przyrodniczych.

Na zdjęciu Wisła na południe od Warszawy.

W wielu miejscach Wisła płynie  tak, jak przed setkami i tysiącami lat.

Na terenie Wawra -Zakole Wawerskie - jest   pozostałością wielkiego meandru Wisły w obrębie tarasu zalewowego. Do dziś te tereny są  bagniste i porośnięte trzcinami  stanowiąc cenny obszar geologiczno-przyrodniczy.

Zachęcamy do wirtualnego spaceru   Warszawa z lotu orła

 Jak korzystać z mapy?

Przede wszystkim należy włączyć  tryb pełnoekranowy.

Mapę wyposażyliśmy w warstwy tematyczne a samym obiektom przyporządkowaliśmy charakterystyczne ikonki i kolory .

Obiekty umieszczone na warstwie znikają, gdy klikniemy na  znak "parafki" znajdujący się w kwadracie z lewej strony menu.

Po kliknięciu w ikonkę wyświetla się adres i krótka charakterystyka.

A oto spis warstw:

 "Granice dzielnicy i osiedli". To jest obecnie obowiązujący podział administracyjny. Każde osiedle opatrzyliśmy krótką notką historyczną.

"Zasoby kultury materialnej" . Zaznaczone obiekty to: domy, pomniki , cmentarze, kościoły , obiekty techniczne, tablice pamiątkowe.

Zapraszamy do komentowania.